درمان قطعی سوختگی

درمان قطعی سوختگی

سوختگی چیست؟

• ضایعاتی که در نتیجه تماس مستقیم یا قرارگرفتن در معرض منابع حرارتی ،شیمیایی ، الکتریکی یا تابشی ایجاد شود ، اصطلاحا سوختگی نامیده میشود.
• عمق ضایعه به عملکرد حرارتی و طول مدت در معرض قرار گرفتن بستگی دارد.
• احتمال سوختگی در مردان بیش از دوبرابر زنان میباشد .
• شایع ترین گروه ابتلا به سوختگی، افراد با سنین بین 20 تا 30 سال می باشند.

آسیب شناسی در درمان سوختگی

برحسب مکانیسم ایجاد صدمه ، به شرح زیر است :

1. سوختگی های حرارتی مثل آتش و آب و مواد داغ
2. سوختگی های شیمیایی مثل اسید و قلیا های قوی
3. سوختگی های الکتریکی
4. سوختگی های تابشی (*شایع ترین علت سوختگی آتش است)

*شایع ترین علت مرگ و میر در سوختگی ها صدمات تنفسی است .

نواحی منطقه سوختگی

*ناحیه داخلی : سلول های این ناحیه می میرند و بیشترین آسیبب را در بر دارد

*ناحیه میانی : دارای اختلال جریان خون التهاب و صدمات بافتی است.

*ناحیه خارجی : کمترین آسیب را میبیند و ممکن است کاملا بهبود یابد .

سوختگی در کودکان

کودکان به علت کنجکاوی زیاد ، اغلب نیمی از آمار سوختگی های شدید را به خود اختصاص میدهند و 50 تا 80 درصد از این سوختگی ها در رده سنی کمتر از 5 سال رخ میدهند . بیشترین علت سوختگی ها در کودکان ناشی از شعله آتش و تماس مستقیم با اجسام داغ است . در بزرگسالان می تواند حرارتی ،شیمیایی ،الکتریکی ،تابشی و سرمای شدید باشد .

سوختگی در افراد دیابتی

افراد دیابتی به علت بیماری زمینه ای که دارند ،حس لامسه خود را از دست داده اند و قادر به تشخیص موقعیت خطرناک نیستند و اکثرا دچار سوختگی حرارتی میشوند ،به خصوص در اثر تماس با شوفاژ و بخاری .

انواع سوختگی

سوختگی بر اساس عمق به سه طبقه تقسیم میشود:

سوختگی درجه I :

اپیدرم (لایه رویی پوست) درگیر میشود و به صورت سطحی است . خشک و بدون تاول ،قرمز رنگ و دردناک است  .

سوختگی درجه II :

ازبین رفتن اپیدرم (لایه رویی پوست) و لایه های بالایی درم (لایه زیری پوست)  است . سطح آن تاول های بزرگ و مرطوب و به رنگ صورتی یا قرمز دیده میشود که بسیار دردناک است . بهبودی این نوع زخم حدود 2 الی 4هفته طول میکشد . معمولا در اثر تماس با آب  جوش و شعله آتش ایجاد میشود .

سوختگی درجه III :

نابود شدن تمام اپیدرم و درم (لایه رویی و زیرین پوست) و گاهی از بین رفتن بافت های زیرین تر . عروق قابل مشاهده میباشد و تاول به ندرت وجود دارد ،زخم ظاهر چرم مانند دارد ، ریشه مو و غدد عرق از بین رفته . اگر زخم عفونت داشته باشد به رنگ سفید و حتی در قسمت هایی به علت بافت مردگی (بافت نکروتیک) به رنگ سیاه در می آید. به علت تخریب رشته های اعصاب آن درد احساس نمیشود .

سوختگی درجه IV :

صدماتی که به بافت های عمقی عضله یا استخوان گسترش می یابند .

*در کودکان تخمین عمق سوختگی کمی متفاوت است . سوختگی که در سنین بالا سطحی است ، در بچه ها کمی عمق دارد . سوختگی درجه سوم در کودکان قرمز رنگ است .

عامل سوختگی

سوختگی های حرارتی شایع ترین است و منجر به انتقال انرژی از منبع گرما به بدن میشود . سوختگی حرارتی خشک عمیق تر و سوختگی حرارتی مرطوب بزرگتر و وسیع تر است . سوختگی های شیمیایی مثل عوامل اکسیدان و مسمومیت ها است . وجود بیماری های زمینه ای از مهم ترین عامل ها در ایجاد سوختگی و روند درمان هستند .

درمان سوختگی :

• حیاتی ترین اقدام  در چنین حوادثی دور کردن عامل سوختگی از بدن است مانند خاموش کردن شعله یا قطع کردن جریان برق و انتقال فرد مذکور به محیط امن با هوای آزاد .
• قبل از مراجعه به پزشک یا مراکز درمانی زخم ابتدا منطقه سوخته شده را با آب سرد  خنک کنید .(استفاده از یخ و آب خیلی سرد برای خنک کردن سوختگی ممنوع است چون با ایجاد انقباض عروقی و مکانیسمی برعکس باعث افزایش عمق سوختگی می گردد.)
• با پارچه یا گاز خشک استریل به آرامی روی آن را بپوشانید . (توجه داشته باشید هیچ تاولی را نباید باز کرد)
• بعد از مراجعه ، ابتدا پزشک یا درمانگر زخم شدت سوختگی ها را تعیین و موضع جراحت را تمیز می کند. سپس تاول های باز شده و بافت های پوستی مرده را برداشته و از پماد ها و کرم های آنتی بیوتیک و پانسمان های ایده آل  برای منطقه سوخته شده استفاده میکند .
• توصیه میشود در صورت امکان منطقه سوخته شده را بالا تر از سطح قلب قرار دهید .
• توصیه میشود در هنگام سوختگی از جدا کردن لباس سطح بدن فرد بپرهیزید چون باعث جدا شدن پوست از سطح بدن میشود .
• توصیه میشود از درمان های خودسرانه بپرهیزید ، و روند درمان سوختگی را به یک درمانگر زخم ماهر بسپارید .